Xác định công tác giải phóng mặt bằng (GPMB) là một trong những nhiệm vụ quan trọng để đẩy nhanh tiến độ đầu tư xây dựng các công trình dự án, đặc biệt là những dự án trọng điểm; những năm qua, cấp ủy, chính quyền từ thành phố đến cơ sở trên địa bàn thành phố Yên Bái đã tăng cường chỉ đạo, làm tốt công tác tuyên truyền, vận động, đối thoại với dân để kịp thời giải quyết và tháo gỡ những khó khăn cho từng dự án. Qua đó, đã góp phần đẩy nhanh tiến độ GPMB các công trình, ổn định tình hình an ninh chính trị tại địa phương.

 Lãnh đạo xã Âu Lâu trực tiếp gặp gỡ, trao đổi với hộ gia đình có đất bị thu hồi để xây dựng công trình trụ sở Công an xã

Dự án đầu tư xây dựng trụ sở Công an xã Âu Lâu là một trong số các công trình dự án đang được triển khai trên địa bàn xã Âu Lâu trong năm 2024. Công trình có tổng diện tích đất phải thu hồi 0,68 ha và có 4 hộ gia đình bị ảnh hưởng. Mặc dù hiện nay phương án đền bù đất chưa được phê duyệt nhưng ông Nguyễn Thanh Sơn, cư trú tại thôn Nước Mát đã tự nguyện giải phóng mặt bằng ký bàn giao gần 800m²  đất rừng sản xuất cho đơn vị thi công. Không chỉ có công trình này mà những năm gần đây khi nhà nước triển khai xây dựng các công trình cơ sở hạ tầng, gia đình ông đã 3 lần trong diện có đất phải thu hồi, nhưng gia đình vẫn rất đồng thuận. Bởi ông cũng như nhiều người dân đã được công khai, rõ ràng về dự án và việc hỗ trợ đền bù nên đa số đều đồng tình ủng hộ.

Trong năm 2024, trên địa bàn xã Âu Lâu đã và đang triển khai một số công trình, dự án của tỉnh và thành phố, trong đó, có Dự án Khu công nghiệp Âu Lâu, hạng mục giải phóng mặt bằng toàn bộ diện tích gần 50 ha còn lại trong khu công nghiệp với 159 hộ dân bị ảnh hưởng.

Ông Nguyễn Quốc Huy, Chủ tịch UBND xã Âu Lâu cho biết: để công tác đền bù, giải phóng mặt bằng đạt hiệu quả, ngay sau khi có chủ trương xây dựng, cấp ủy, chính quyền xã Âu Lâu đã trực tiếp mời các hộ gia đình bị ảnh hưởng tham gia họp để triển khai đầy đủ các văn bản liên quan tới các chính sách của Nhà nước. Qua đó, tập trung tuyên truyền, vận động, lắng nghe tâm tư, nguyện vọng chính đáng, hợp pháp của người dân trong công tác GPMB, từ đó đề xuất phương án giải quyết những thiếu sót, bất cập trong quá trình triển khai thực hiện, đảm bảo quyền lợi tối đa cho người dân.

Công trình đường nối Quốc lộ 37, Quốc lộ 32C với đường Cao tốc Nội Bài - Lào Cai đoạn qua xã Giới Phiên đang được hoàn thiện đưa vào sử dụng

Tại xã Giới Phiên, có những năm trên địa bàn phải thực hiện giải phóng mặt bằng đến 20 công trình, dự án với trên 1 nghìn hộ gia đình, cá nhân có diện tích đất phải thu hồi. Trong năm 2024 có 5 công trình, dự án với trên 500 hộ dân bị ảnh hưởng. Nhiều hộ có đến vài lần phải thực hiện việc giải phóng mặt bằng bởi có diện tích đất nằm trong các dự án nên rất am hiểu về các quy định trong công tác đền bù, giải phóng mặt bằng cũng tạo thuận lợi hơn trong công tác tuyên truyền, thuyết phục.

Ngay như trường hợp hộ bà Vũ Thị Thư, thôn Ngòi Đong, năm 2022 khi Nhà nước đầu tư công trình nâng cấp đường Quốc lộ 32C nối đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai bà cũng đã bàn giao mặt bằng sớm và năm nay khi nhà nước thực hiện dự án đường nối Quốc lộ 37, Quốc lộ 32C với đường Cao tốc Nội Bài - Lào Cai, bà và các con đã nhanh chóng chấp thuận phương án đền bù và bàn giao đất cho đơn vị thi công.

Theo ông Nguyễn Đức Luận, Chủ tịch UBND xã Giới Phiên, thì đối với các chủ trương, dự án mà tỉnh phê duyệt, chính quyền xã đã chủ động xây dựng kế hoạch tuyên truyền và thường xuyên thông báo tới người dân. Nhiều cuộc họp, đối thoại, giải thích với Nhân dân đã được tổ chức, thậm chí, cán bộ Hội đồng GPMB thành phố và những người đứng đầu xã phải đi từng nhà để tuyên truyền, vận động, thuyết phục. Mặt khác, trên địa bàn đã thực hiện nhiều công trình cần GPMB nên người dân cơ bản đã nắm rõ được các chính sách hỗ trợ tái định cư, đền bù GPMB, từ đó rất đồng thuận, hạn chế tình trạng phải cưỡng chế.

Thực tế cho thấy, trong năm 2024, thành phố Yên Bái đang triển khai thực hiện công tác giải phóng mặt bằng 47 công trình, dự án của tỉnh và thành phố; liên quan đến 2.621 hộ gia đình, cá nhân, tổ chức có đất bị thu hồi, trong đó có nhiều công trình, dự án quy mô lớn được đầu tư xây dựng.

Để hoàn thành nhiệm vụ được giao, UBND thành phố chỉ đạo các phòng, ban chuyên môn, UBND các xã, phường đẩy mạnh tuyên truyền, vận động Nhân dân chấp hành các quy định, chế độ chính sách của Nhà nước về GPMB; đẩy nhanh tiến độ thực hiện thủ tục, tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc cho các dự án. Trong đó, yêu cầu các xã, phường treo quy hoạch, dự án tại UBND xã, phường công khai cho người dân biết. Sau đó, họp dân nơi có thu hồi đất để thông báo về dự án, đồng thời kêu gọi sự ủng hộ đồng thuận của Nhân dân. Đối với những hộ dân phải tái định cư, UBND thành phố trực tiếp tổ chức đối thoại để nắm bắt tâm tư, nguyện vọng cũng như tháo gỡ "nút thắt” trong GPMB; công khai đơn giá đền bù của Nhà nước.

Hội đồng GPMB  thành phố tổ chức các buổi đối thoại để nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của người dân có đất bị thu hồi

Ông Lê Đức Minh, Quyền Giám đốc Trung tâm Phát triển quỹ đất (PTQĐ) thành phố khẳng định: hiện nay trên cơ sở hướng dẫn thực hiện Luật đất đai sửa đổi, Trung tâm PTQĐ thành phố thực hiện đúng theo trình tự các bước giải phóng mặt bằng theo quy định. Đồng thời, để tránh tình trạng phải phải thực hiện cưỡng chế kiểm đếm, cưỡng chế thu hồi đất đối với các hộ dân có đất bị thu hồi, Trung tâm tiếp tục phối hợp với UBND các xã, phường, các thôn, tổ dân phố có công trình, dự án cần phải GPMB tích cực tuyên truyền đến người dân về chính sách thu hồi đất, đền bù, tái định cư và mục đích thu hồi đất đối với từng dự án để người dân hiểu, từ đó đồng thuận.

Thành phố Yên Bái đã và đang tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc phát sinh trong công tác bồi thường, GPMB; tăng cường công tác phối hợp và kịp thời tham mưu, điều chỉnh chính sách bồi thường, GPMB cho phù hợp với thực tế... Chú trọng công tác tuyên truyền, vận động, thuyết phục để người dân hiểu và đồng thuận.

Trước mắt, thành phố tập trung giải quyết dứt điểm các tồn tại trong GPMB đối với các dự án của tỉnh. Đồng thời, ưu tiên tập trung cao độ cho các dự án phát triển quỹ đất thu ngân sách năm 2024 và những năm tiếp theo trên địa bàn thành phố.

Minh Chín - Đức Hiệp (Trung tâm TT và VH thành phố Yên Bái)