Với chủ đề “Sử dụng hiệu quả quỹ BHYT và nâng cao chất lượng khám bệnh, chữa bệnh BHYT tại y tế cơ sở”, Ngày BHYT Việt Nam năm 2024 là dịp cao điểm truyền thông nhằm gia tăng nhận thức, trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân trong thực hiện chính sách, pháp luật về BHYT; nâng cao hiệu quả sử dụng quỹ BHYT và chất lượng khám bệnh, chữa bệnh (KCB) BHYT. Từ đó, ngày càng thu hút người dân tham gia BHYT, tiến tới mục tiêu BHYT toàn dân.

 Quang cảnh Lễ mít tinh kỷ niệm tại Hà Nội

Ngày 16/6/2009 Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 823/QĐ-TTg về Ngày BHYT Việt Nam. Theo đó, ngày 01/7 hằng năm trở thành Ngày BHYT Việt Nam với mục tiêu nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp ủy Đảng, Chính quyền, các tổ chức chính trị - xã hội, cá nhân trong thực thi chính sách, pháp luật về BHYT, thực hiện BHYT toàn dân theo Nghị quyết của Đảng. Hưởng ứng Ngày BHYT Việt Nam, cả nước đã và đang diễn ra nhiều hoạt động sôi nổi, thiết thực. Tại Trung ương, trong sáng nay (01/7), Bộ Y tế đã chủ trì, phối hợp các Bộ, ngành tổ chức Lễ Mít tinh kỷ niệm 15 năm ngày BHYT Việt Nam (01/7/2009-01/7/2024).

Theo thống kê, hết năm 2023, cả nước có khoảng 93,6 triệu người tham gia BHYT, với tỷ lệ bao phủ BHYT đạt gần 93,35% dân số, tiệm cận với mục tiêu BHYT toàn dân. Cùng với đó, thực hiện tốt công tác tác giải quyết, chi trả chế độ BHYT; việc tiếp cận các dịch vụ KCB BHYT của người dân ngày càng được mở rộng. Ước hết tháng 6/2024, cả nước khoảng  89,552 triệu lượt người KCB BHYT nội trú và ngoại trú (tăng 6,563 triệu lượt người (tương đương 7,91%) so với cùng kỳ năm 2023); với số tiền giám định, thanh toán hơn 66,92 nghìn tỷ đồng. Việc gia tăng số người tham gia BHYT, cũng như gia tăng số lượt KCB BHYT trên toàn quốc cho thấy chính sách BHYT đang đi đúng định hướng và đã trở thành một nguồn tài chính đáng kể góp phần cùng ngân sách nhà nước trong công tác bảo vệ, chăm sóc hiệu quả sức khỏe Nhân dân. Tuy nhiên, điều đó cũng gia tăng áp lực với cơ quan quản lý quỹ BHYT trong việc đảm bảo an toàn quỹ vì mục tiêu bảo vệ quyền lợi chính đáng của người tham gia BHYT.

Lãnh đạo BHXH Việt Nam phát biểu tại Lễ mít tinh kỷ niệm

Nhằm đạt mục tiêu bao phủ chăm sóc sức khỏe toàn dân, để mọi người dân đều được chăm sóc sức khỏe thông qua chính sách BHYT nhân văn, ưu việt của Đảng và Nhà nước, đòi hỏi phải phát triển BHYT bền vững, bằng hai yêu cầu rất cơ bản đó là: Đạt bao phủ BHYT toàn dân và bảo đảm bền vững tài chính.

Về mục tiêu phát triển BHYT toàn dân, thời gian qua, với sự vào cuộc mạnh mẽ của cả hệ thống chính trị (100% các xã, huyện và tỉnh trên toàn quốc thành lập Ban Chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH, BHYT), ngành BHXH Việt Nam đã chủ động triển khai đồng bộ các giải pháp phát triển bền vững tỷ lệ người tham gia BHYT trong bối cảnh nền kinh tế phục hồi chưa như kỳ vọng. Đặc biệt, bên cạnh đẩy mạnh truyền thông vận động, khuyến khích người dân chủ động, tích cực tham gia BHYT như một nhu cầu thiết yếu, toàn ngành BHXH Việt Nam còn tích cực triển khai “Chương trình mang Tết ấm cho người có hoàn cảnh khó khăn được tham gia BHXH tự nguyện và BHYT hộ gia đình”, trong đó nhằm tạo cơ hội để người có hoàn cảnh khó khăn được tiếp cận chăm sóc sức khoẻ bằng BHYT, góp phần hiện thực hoá mục tiêu “BHYT toàn dân” đã được đề ra tại các Nghị quyết của Đảng.

Về mục tiêu sử dụng quỹ KCB BHYT an toàn, hiệu quả, BHXH Việt Nam đã chỉ đạo BHXH các tỉnh, thành phố tăng cường công tác giám định và thanh toán chi phí KCB BHYT; giám sát để kịp thời phát hiện, ngăn chặn và phối hợp với cơ quan chức năng xử lý tình trạng lạm dụng, trục lợi quỹ KCB BHYT… Đồng thời, tích cực phối hợp với Bộ Y tế trong việc tham gia xây dựng, sửa đổi, hoàn thiện chính sách pháp luật về BHYT; tập trung giải quyết vướng mắc trong tổ chức, thực hiện chính sách BHYT, tạo thuận lợi cho các cơ sở KCB và đảm bảo tốt quyền lợi của người tham gia BHYT theo Luật định.

Với ý nghĩa thiết thực, Chương trình này đã nhận được sự quan tâm, vào cuộc của cấp ủy, chính quyền địa phương các cấp; các sở, ban, ngành đoàn thể và sự ủng hộ, đồng hành của rất nhiều cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, các nhà hảo tâm. Đặc biệt, có nhiều doanh nghiệp đã tham gia Chương trình như một hoạt động thường niên, dành một khoản kinh phí đáng kể từ Quỹ hoạt động xã hội của đơn vị để đồng hành cùng Chương trình. Kết quả, qua 4  năm thực hiện (2020-2023), đã có khoảng 412.724 người có hoàn cảnh khó khăn được tham gia BHYT hộ gia đình. Đặc biệt, số người được trao tặng thẻ BHYT tăng qua từng năm, cụ thể: năm 2021 là 10.180 người; năm 2022 là 128.338 người (gấp 12,6 lần) và năm 2023 là 274.206 người (gấp 26,9 lần) so với năm 2021.

Có thể khẳng định, công tác thực hiện chính sách BHYT của Đảng và Nhà nước ta đã đạt được những thành tích tích cực. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, để phát triển BHYT bền vững, tiến tới BHYT toàn dân, điều kiện quan trọng nhất vẫn là sự quan tâm, “vào cuộc” của cả hệ thống chính trị, cũng như ý thức của người dân, cơ sở y tế về ý nghĩa của việc tham gia BHYT, gắn với việc đảm bảo an toàn và sử dụng hiệu quả quỹ BHYT. Do vậy, thời gian tới, cần tiếp tục tăng cường hơn nữa sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương; cũng như phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội trong công tác tổ chức, thực hiện chính sách BHYT, góp phần chăm sóc, nâng cao sức khỏe Nhân dân trong tình hình mới theo đúng tinh thần Nghị quyết số 20-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Đảng.

Lê Hương (Trung tâm TT và VH thành phố Yên Bái)