Nhằm thu hẹp khoảng cách “số” giữa khu vực thành thị và nông thôn, thời gian qua, thành phố Yên Bái đã chỉ đạo các xã chú trọng thực hiện mục tiêu chuyển đổi số trên cả ba trụ cột: chính quyền số, kinh tế số, xã hội số. Qua đó nâng cao nhận thức của người dân nông thôn tích cực, chủ động tham gia ứng dụng các tiện ích của chuyển đổi số vào cuộc sống, hướng tới mục tiêu xây dựng nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh, góp phần nâng cao chất lượng xây dựng nông thôn mới trên địa bàn.

Trước kia, anh Đoàn Văn Dũng thôn Thanh Niên xã Minh Bảo, thành phố Yên Bái thường bán sản phẩm nấm linh chi của gia đình qua các kênh bán hàng truyền thống. Từ khi được công nhận là sản phẩm OCOP hạng 3 sao năm 2022, cũng như biết được tiện ích của chuyển đổi số trong thời đại công nghệ 4.0. Anh Dũng đã đưa sản phẩm nấm linh chi của gia đình lên sàn thương mại điện tử voso.vn. Từ đây sản phẩm nấm linh chi của gia đình được thị trường trong và ngoài tỉnh biết đến nhiều hơn, khách hàng đặt mua online nhiều hơn, sản phẩm làm ra đến đâu tiêu thụ hết đến đó, sản lượng tiêu thụ năm 2022 gấp đôi năm trước. Nhờ vậy, năm 2023, anh Dũng tăng gấp đôi số lượng từ một vạn lên hai vạn bịch nấm nhằm tăng sản lượng đáp ứng nhu cầu thị trường trong và ngoài tỉnh.

Khi đưa sản phẩm nấm linh chi lên sàn thương mại điện tử, sản lượng tiêu thụ của gia đình anh Dũng tăng gấp đôi so với trước 

Mặc dù là xã thuần nông, quá trình thực hiện chuyển đổi số còn gặp nhiều khó khăn song xã Minh Bảo đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền để người dân hiểu và nắm bắt được xu thế và lợi ích của chuyển đổi số đem lại. Việc tuyên truyền được lồng ghép tại các cuộc họp của xã, thôn, trên nhóm zalo, facebook, Trang thông tin điện tử của xã... Đến nay, tỷ lệ người dùng điện thoại, thiết bị thông minh được tiếp cận, sử dụng các dịch vụ chính quyền điện tử, đô thị thông minh đạt 80%. Tỷ lệ người dân trưởng thành sử dụng dịch vụ thanh toán điện tử đạt 66,8%. Trên địa bàn xã có 04 sản phẩm OCCOP: Chè Bát tiên, mật ong đa hoa tự nhiên, mộc nhĩ, nấm linh chi được đưa lên sản thương mại điện tử voso, postmart... 100% người dân được lập hồ sơ sức khỏe điện tử trên phần mềm “Quản lý sức khỏe toàn dân”. Tỷ lệ hộ gia đình thanh toán tiền điện, tiền nước không dùng tiền mặt, bằng 51%; 80% đã được tạo tài khoản trên Cổng dịch vụ công quốc gia. Bà Chu Thị Thu Quyên- Phó Chủ tịch UBND xã Minh Bảo cho biết: Xác định chuyển đổi số là nhiệm vụ quan trọng, xã Minh Bảo đã huy động sự tham gia của cả hệ thống chính trị đặc biệt là các tổ chuyển đổi số cộng đồng tuyên truyền, vận động Nhân dân về tiện ích của chuyển đổi số. Trong đó tập trung vào xây dựng chính quyền số, nền kinh tế số, xã hội số; đưa các sản phẩm OCOP lên sàn thương mại điện tử; cán bộ công chức thực hiện quy trình ký số trên quản lý văn bản; triển khai kích hoạt mã định danh điện tử VneID mức độ 1, mức độ 2…

Xã Minh Bảo tập trung tuyên tuyền cài đặt Ứng dụng công dân số YenBai -S

Năm 2022, Âu Lâu được lựa chọn là một trong hai xã thực hiện mô hình chuyển đổi số cấp xã của thành phố Yên Bái. Để triển khai thực hiện nhiệm vụ chuyển đổi số, xã Âu Lâu đã có nhiều giải pháp sáng tạo, hiệu quả với phương châm “đi từng ngõ, gõ từng nhà”, thực hiện sáng kiến tháng hành động về chuyển đổi số; tuần lễ chuyển đổi số tại 8 thôn; củng cố hoạt động của các tổ chuyển đổi số cộng đồng cấp xã, cấp thôn. Hướng dẫn tạo tào khoản cho công dân trên cổng dịch vụ công quốc gia; cài đặt các ứng dụng của chuyển đổi số và tạo tài khoản ngân hàng thực hiện thanh toán không dùng tiền mặt; phối hợp với Bảo hiểm xã hội tỉnh Yên Bái triển khai cài ứng dụng VISSD cho Nhân dân. Từ đó người dân đã tích cực hưởng ứng, chủ động tham gia thực hiện các ứng dụng của chuyển đổi số trong đời sống. Bà Nguyễn Thị Nhung, thôn Cống Đá, xã Âu Lâu cho biết: Là một người dân nông thôn khi được tiếp cận chuyển đổi số tôi thấy rất thuận lợi trong giao dịch mua bán bằng thanh toán không dùng tiền mặt. Người dân khi đi khám bệnh hay thực hiện các thủ tục hành chính chỉ cần mang điện thoại thông minh mà không cần mang theo nhiều loại giấy tờ  là có thể thực hiện mọi giao dịch. Tôi thấy đây là lợi ích của chuyển đổi số đem lại cho người dân.

Đến nay, 85% người dân trong độ tuổi lao động được tiếp cận với thông tin chuyển đổi số cơ bản nhất; tỷ lệ các giao dịch tại xã trên cổng dịch vụ công và hệ thống thông tin một cửa điện tử  được xác thực điện tử đạt 100%. Một số sản phẩm chủ lực của xã được đưa lên sàn thương mại điện tử postmart. Người dân đã được hỗ trợ tư vấn khám, chữa bệnh từ xa qua zalo với Trạm y tế xã; 100% người dân trên địa bàn xã có hồ sơ sức khỏe điện tử. Số người dân có tài khoản thanh toán cá nhân đạt 80%;  tính đến 31/3 trên địa bàn xã có 1.956 người cài đặt ứng dụng công dân số Yen Bai –S, đạt 100% chỉ tiêu. Bà Đỗ Thị Ngân Hà- Phó Chủ tịch UBND xã Âu Lâu trao đổi: Đối với lĩnh vực chính quyền số, xã Âu Lâu sẽ tiếp tục nâng cao trình độ, năng lực chuyên môn và khả năng tiếp cận của cán bộ công chức đối với công nghệ số, đặc biệt là sử dụng thành thạo hệ điều hành Vioffice. Cán bộ công chức là chiến sỹ tuyên truyền cho người dân về tiện ích của chuyển đổi số. Đối với kinh tế số, chúng tôi tiếp tục rà soát những hộ gia đình, hộ sản xuất kinh doanh có sản phẩm đặc trưng đưa sàn thương mại điện tử voso hoặc postmart; đối với xã hội số, chúng tôi phối hợp với đơn vị nhà trường, trạm y tế phát triển nền tảng reavol, khám chữa bệnh từ xa, ứng dụng YenBai-S một ứng dụng mới của tỉnh Yên Bái mà người dân có thể dễ dàng tiếp cận với chính quyền các cấp.

Người dân xã Âu Lâu thanh toán trực tuyến khi giải quyết thủ tục hành chính

Để triển khai thực hiện thành công chuyển đổi số, các xã trên địa bàn thành phố đã chủ động, sáng tạo trong triển khai các nội dung chuyển đổi số. Các xã cũng được đầu tư khá đồng bộ hạ tầng viễn thông; triển khai các ứng dụng phục vụ xây dựng hệ thống quản lý văn bản và điều hành, thư điện tử; sử dụng chữ ký số chuyên dùng để xây dựng chính quyền số. 100% các thôn, có sóng di động 3G, 4G; 100% nhà văn hóa cấp thôn được công nhận là nhà văn hóa số; các xã được đầu tư lắp đặt hệ thống truyền thanh thông minh. Đến nay có 23 sản phẩm nông nghiệp được đưa lên sàn thương mại điện tử; 1.371 hộ sản xuất nông nghiệp được tạo tài khoản mua bán trên sàn thương mại điện tử. Người dân cũng từng bước được tiếp cận với các tiện ích của chuyển đổi số trong giáo dục, y tế.

Phát huy kết quả đạt được, thời gian tới, thành phố Yên Bái tiếp tục chỉ đạo các xã đổi mới nội dung, hình thức tuyên truyền, huy động sự tham gia của cả hệ thống chính trị từ xã đến thôn tham gia công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức, hành động của người dân về chuyển đổi số; tạo sự lan tỏa, lôi cuốn người dân tham gia chuyển đổi số, chú trọng phát triển chính quyền số, xã hội số, kinh tế số, công dân số, giúp người dân nông thôn được tiếp cận các nền tảng công nghệ số trong sản xuất, kinh doanh, các dịch vụ hành chính công, y tế, giáo dục… góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần thu hẹp khoảng cách “số” giữa khu vực thành thị với nông thôn, đồng thời nâng cao chất lượng tiêu chí của xã NTM, NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu.

Việt Hà -Đức Minh (Trung tâm TT và VH thành phố Yên Bái)