Xác định tiêu chí môi trường là một tiêu chí quan trọng trong Bộ tiêu chí NTM, thời gian qua thành phố Yên Bái đã kết hợp hài hòa giữa phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường. Nhờ đó, chất lượng, hiệu quả của tiêu chí môi trường ngày càng được duy trì và nâng cao, góp phần đổi thay diện mạo, tạo cảnh quan môi trường nông thôn xanh, sạch, đẹp.

Bà Nguyễn Ngọc Lân – người dân khu tái định cư 2A, thôn Thanh Hùng, xã Tân Thịnh phân loại rác thải

Xác định tiêu chí môi trường là một trong những tiêu chí quan trọng trong xây dựng NTM, xã Tân Thịnh đã tổ chức hoạt động ngày cuối tuần cùng dân tại khu Tái định cư 2A, thôn Thanh Hùng để lao động, quét dọn, phát cỏ xung quanh các tuyến đường trong khu dân cư. Buổi lao động có sự tham gia của lãnh đạo thành phố, lãnh đạo xã Tân Thịnh và người dân trong khu dân cư. Bà Nguyễn Ngọc Lân – người dân khu tái định cư 2A xã Tân Thịnh cho biết: Mỗi tháng một lần khu dân cư tổ chức một buổi “Ngày chủ nhật xanh”, ra quân quét dọn vệ sinh tuyến đường, ngõ xóm, nơi sinh sống. Các tuyến đường được trồng cây xanh, cây bóng mát tạo cảnh quan xanh, sạch, đẹp. Người dân chúng tôi cũng thực hiện việc phân loại rác thải tại nguồn để đảm bảo vệ sinh môi trường. Mỗi việc làm của người dân trong khu dân cư nhằm phấn đấu thực hiện mục tiêu đến tháng 10/2024 sẽ đạt 100% tiêu chí của khu dân cư hạnh phúc tiêu biểu cũng như khu dân cư điểm về thu gom rác, phân loại, xử lý rác thải sinh hoạt tại nguồn.

Trong quá trình xây dựng NTM nâng cao, bên cạnh huy động tối đa nguồn lực, xã Tân Thịnh cũng chú trọng phát huy vai trò của MTTQ và các đoàn thể chính trị - xã hội mang lại hiệu quả thiết thực. Từ những việc làm cụ thể, nhiều nội dung, nhiều phần việc, tiêu chí khó, đặc biệt là tiêu chí môi trường- chất lượng cuộc sống. Ủy ban MTTQ xã và các tổ chức đoàn thể thực hiện tốt cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”. Đưa phong trào phát triển rộng khắp, phát huy được sức mạnh của cả hệ thống chính trị. Qua đó, tạo sự đồng thuận của người dân trong phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu, xây dựng khu dân cư hạnh phúc trên địa bàn. Bà Trần Thị Thanh - Chủ tịch Ủy ban MTTQ xã Tân Thịnh cho hay: thời gian qua, Ủy ban MTTQ xã Tân Thịnh đã làm tốt công tác tuyên truyền, vận động bà con Nhân dân các thôn thực hiện tốt tiêu chí môi trường như: hàng ngày vệ sinh dọn dẹp xung quanh nhà ở, tổ chức tổng vệ sinh đường làng ngõ xóm. Vì thế mấy năm trở lại đây công tác vệ sinh môi trường, trên địa bàn xã Tân Thịnh được cải thiện rất nhiều, ý thức của người dân cũng dần nâng lên. Để nâng cao tiêu chí môi trường, năm 2024 Ủy ban MTTQ xã đã tổ chức xây dựng mô hình điểm khu dân cư thu gom phân loại rác thải tại nguồn tại Khu tái định cư 2A, thôn Thanh Hùng. Sau 6 tháng triển khai thực hiện, 100% hộ dân đều thực hiện thu gom rác thải tại nguồn, đóng phí vệ sinh môi trường theo quy định. Mô hình này, chúng tôi sẽ tiếp tục duy trì cũng như sẽ triển khai nhân rộng trên địa bàn toàn xã.

Tuyến đường khu dân cư Xanh – Hạnh phúc thường xuyên được làm cỏ vệ sinh

Gia đình bà Nguyễn Thị Nhung- thôn Trực Bình, xã Minh Bảo nằm trên tuyến đường khu dân cư Xanh – Hạnh phúc. Với ý thức làm đẹp cảnh quan, sáng nào bà Nhung cũng làm cỏ, quét dọn khu vực gần nhà. Với mong muốn tuyến đường luôn sạch, đẹp tạo điều kiện đi lại cho bà con trong khu vực.

Nhờ có những người như bà Nhung mà đến khu dân cư Xanh – Hạnh phúc thôn Trực Bình, xã Minh Bảo những ngày này chúng tôi cảm nhận rõ về một vùng quê đáng sống đang hiện hữu. Khu dân cư có 69 hộ dân sinh sống, sau một thời gian triển khai, người dân hiến gần 2 nghìn m², đóng góp 2 tỷ đồng xây dựng mô hình. Chỉ sau vài tháng triển khai, đến nay tuyến đường của khu dân cư đã được nâng cấp, mở rộng, dọc hai bên tuyến đường, được trồng cỏ lạc rộng 1,5 m, trồng cây bàng Đài Loan, cây hoa Giấy, tường rào của các hộ dân được trồng cây lan tỏi, cây Ơ rô để làm hàng rào xanh. Hiện thôn Trực Bình đang duy trì 4 tiêu chí: sáng, xanh, sạch, đẹp với những giải pháp cụ thể, phù hợp với điều kiện của khu dân cư. Ông Trần Xuân Trường- Bí thư Chi bộ thôn Trực Bình, xã Minh Bảo cho biết: để duy trì khu dân cư xanh, - hạnh phúc, cấp ủy chi bộ thôn đã đưa ra các giải pháp nhằm thực hiện 4 tiêu chí: sáng, xanh, sạch, đẹp. Đối với tiêu chí sáng, xanh bà con thực hiện tương đối tốt. Còn với tiêu chí sạch, chúng tôi triển khai việc thu gom rác phân rác thải tại nguồn. Riêng tiêu chí đẹp, duy trì tương đối khó, trước mắt chúng tôi vận động mỗi hộ gia đình đóng góp 100 nghìn đồng/năm để giao cho một thành viên chăm sóc, cắt tỉa cây, thảm cỏ trên dọc tuyến đường. Sau khi triển khai các giải pháp đã được bà con tích cực ủng hộ để tuyến đường này thêm đẹp hơn.

Cổng vào Khu dân cư Xanh – Hạnh phúc thôn Trực Bình, xã Minh Bảo

Với mục tiêu xây dựng Minh Bảo trở thành vùng quê đáng sống, cấp ủy, chính quyền địa phương đã triển khai những cách làm hay trong xây dựng NTM. Đa dạng hóa về hình thức, nội dung tuyên truyền gắn với hình ảnh, kết quả đạt được, những kinh nghiệm tốt, cách làm hay, để nhân ra diện rộng. Ông Nguyễn Hữu Lợi- Chủ tịch UBND xã Minh Bảo trao đổi: để đảm bảo tiêu chí môi trường, chính quyền địa phương đã rà soát các khu vực hệ thống đường giao thông đã đồng bộ đề nghị lắp đặt đường ống dẫn nước sạch; chỉ đạo xây dựng tuyến đường xanh – hạnh phúc tại các thôn; thành lập tổ tuyên truyền, vận động các hộ, các cơ sở sản xuất thực hiện tốt các quy định về bảo vệ môi trường, phân loại rác thải tại nguồn. Nâng cấp các tuyến đường hoa, trồng thêm cây xanh, thường xuyên tổ chức ra quân phát dọn, vệ sinh đường làng ngõ xóm, đảm bảo mỹ quan tạo nên các tuyến đường xanh, sạch, đẹp. Chúng tôi cũng thành lập các tổ tuyên truyền cho người dân, đặc biệt là các hộ chăn nuôi theo hướng an toàn sinh học, đảm bảo môi trường. Qua triển khai nhận được sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị cũng như sự đồng thuận rất cao của người dân….

Người dân các xã thường xuyên duy trì chương trình Ngày chủ nhật xanh vệ sinh đường làng, ngõ xóm

Để nâng cao chất lượng tiêu chí môi trường trong xây dựng NTM, NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu, các xã của thành phố Yên Bái đã xã hội hóa để nối dài các tuyến đường hoa, trồng thêm cây xanh, thường xuyên tổ chức ra quân chăm sóc  tuyến đường hoa, phát dọn, vệ sinh đường làng ngõ xóm, cắt tỉa hàng rào cây xanh đảm bảo mỹ quan tạo nên các tuyến đường xanh, sạch, đẹp. Đến nay, 100% cơ sở sản xuất - kinh doanh, nuôi trồng thủy sản, làng nghề trên địa bàn các xã đảm bảo quy định về bảo vệ môi trường; tỷ lệ chất thải rắn sinh hoạt và chất thải rắn không nguy hại được thu gom, xử lý theo quy định tại các xã đạt trên 90%; tỷ lệ hộ gia đình thực hiện thu gom, xử lý nước thải sinh hoạt bằng biện pháp phù hợp, hiệu quả đạt trên 50%; tỷ lệ hộ gia đình thực hiện phân loại chất thải rắn tại nguồn đạt trên 50%; tỷ lệ cơ sở chăn nuôi bảo đảm các quy định về vệ sinh thú y, chăn nuôi và bảo vệ môi trường đạt trên 80%. Các xã tiếp tục phát động trồng hoa, cây xanh thêm 06 tuyến đường; triển khai các hoạt động vệ sinh môi trường nông thôn như “Ngày Thứ bảy cùng dân”, “Ngày Chủ Nhật xanh” và xây dựng thêm 05 tuyến đường tự quản; tuyên truyền vận động cán bộ, hội viên làm tốt công tác vệ sinh môi trường các tuyến đường tự quản với sự tham gia của 2.500 lượt người. Nâng cao chất lượng hoạt động các câu lạc bộ bảo vệ môi trường, trong đó tập trung vào công tác tuyên truyền, nhắc nhở người dân nâng cao ý thức bảo vệ môi trường, đổ rác đúng thời gian quy định, không vứt rác bừa bãi… Triển khai xây dựng được thêm 03 tuyến đường “Sáng, xanh, sạch đẹp”, 05 mô hình “nhà sạch, vườn đẹp”, 04 mô hình xóm “Sáng, xanh, sạch đẹp, hạnh phúc”, 03  mô hình “Chi hội phụ nữ 5 không, 3 sạch”....Tuy nhiên để duy trì bền vững các tiêu chí môi trường trong xây dựng NTM, thành phố Yên Bái đã và đang tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân trong việc bảo vệ môi trường ngay ở gia đình mình và cộng đồng dân cư, tạo bức tranh nông thôn ngày càng sáng, xanh, sạch, đẹp, văn minh.

Việt Hà - Đức Minh (Trung tâm TT và VH thành phố Yên Bái)