Nhờ tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động, đồng thời triển khai các giải pháp, cách làm hiệu quả. Sau hơn 5 tháng triển khai phương án phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn và thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải sinh hoạt sau phân loại, tỷ lệ thực hiện phân loại rác thải trên địa bàn thành phố đạt 83%; tỷ lệ các hộ dân đã tiến hành phân loại rác tại nguồn đạt 95%; chất lượng phân loại rác thải trong dân đạt 65%. Kết quả bước đầu trong triển khai phương án, là tiền đề quan trọng để thành phố tiếp tục chỉ đạo hiệu quả phương án, nâng cao công tác bảo vệ môi trường, hiện thực hóa mục tiêu xây dựng thành phố phát triển theo hướng xanh, hài hòa, bản sắc và hạnh phúc đã đề ra.

Lãnh đạo MTTQ thành phố và phường Đồng Tâm trao hỗ trợ thùng rác cho tổ dân phố triển khai mô hình điểm

Tuyến đường Nguyễn Văn Cừ, phường Đồng Tâm, thành phố Yên Bái có tổng chiều dài 630m, với 76 hộ dân, 11 cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp và 01 khách sạn, 02 nhà hàng kinh doanh dịch vụ ăn uống trên tuyến đường. Trước đây, người dân chưa hình thành ý thức phân loại chất thải tại nguồn, việc thu gom xử lý rác chưa đúng giờ, đúng nơi quy định, vì vậy vừa làm mất mỹ quan đô thị và vừa ảnh hưởng đến môi trường sống. Trên cơ sở Quyết định số 5923/QĐ-UBND ngày 27/12/2023 của UBND thành phố phê duyệt phương án phân loại rác tại nguồn và thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải sinh hoạt sau phân loại trên địa bàn thành phố Yên Bái, Ủy ban MTTQ thành phố đã phối hợp với Đảng ủy phường Đồng Tâm khảo sát, lựa chọn, triển khai xây dựng mô hình điểm “Tuyến đường thu gom, phân loại rác thải tại nguồn” tại tuyến đường Nguyễn Văn Cừ. Chỉ đạo tổ dân phố tuyên truyền nhân dân tích cực tham gia hưởng ứng và tự trang bị thùng rác 2 ngăn để phân loại đúng cách. Ông Nguyễn Hiền Lương, Bí thư chi bộ, Trưởng Ban công tác mặt trận tổ dân phố số 10 cho biết: Tổ dân phố được chọn là mô điểm điểm trong triển khai thực hiện phương án phân loại rác thải tại nguồn, ngay từ khi phát động cấp ủy chi bộ, tổ dân phố và các đoàn thể trong tổ đã đẩy mạnh tuyên truyền, vận động nhân dân mua thùng rác 2 ngăn, hướng dẫn, phổ biến cách phân loại rác đúng cách, thời gian đem rác ra nơi tập kết đúng giờ, đúng nơi quy định. Tổ cũng tăng cường tuyên truyền, vận động trên nhóm zalo của tổ, vừa yêu cầu từng hộ gia đình ký cam kết thực hiện; trong quá trình thực hiện phân công tổ theo dõi, giám sát cụ thể, nếu hộ gia đình không thực hiện đúng, xả rác, phân loại rác, để rác không đúng giờ, đúng nơi quy định, chụp ảnh đăng trên nhóm zalo của tổ phê bình, nhắc nhở kịp thời để hộ gia đình rút kinh nghiệm...

Tuyên truyền tại hộ gia đình về  phương án phân loại rác thải tại nguồn

Sau thời gian triển khai xây dựng mô hình, 100% cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp và hộ gia đình trên tuyến đường đã thực hiện tốt việc thu gom, phân loại chất thải sau sinh hoạt tại nguồn; duy trì hiệu quả mô hình “Ngôi nhà xanh”; đổ rác đúng giờ, đúng nơi quy định; người dân nâng cao ý thức phân loại rác thải tại nguồn, thực hiện các quy định về bảo vệ môi trường, góp phần nâng cao các tiêu chí xây dựng tuyến đường sáng - xanh - sạch - đẹp. Bà Phạm Thị Nghỉ, Tổ dân phố số 10, phường Đồng Tâm chia sẻ: Chúng tôi được phường, tổ dân phố tuyên truyền, vận động về việc phân loại rác thải tại nguồn rất cụ thể, chi tiết, đến nay chúng tôi đã thực hiện phân loại được mấy tháng rồi, gia đình cũng chấp hành nghiêm túc, phân loại rác đúng cách, mang rác ra ngoài để nhân viên thu gom đúng giờ, đúng nơi quy định; chúng tôi nhận thấy đây là việc làm rất ý nghĩa, không chỉ đảm bảo vệ sinh môi trường chung, còn giúp người dân chúng tôi hình thành thói quen tốt để giữ gìn nhà ở sạch đẹp, an toàn, bảo vệ sức khỏe cho gia đình.

Bên cạnh tập trung chỉ đạo triển khai các mô hình điểm trong thực hiện thu gom, phân loại rác thải tại nguồn, tại mỗi tổ dân phố, ban chi ủy, tổ dân phố và các hội đoàn thể trên địa phường Đồng Tâm còn có nhiều cách làm hay, sáng tạo để tuyên truyền, vận động nhân dân thay đổi hành vi và hình thành thói quen phân loại rác và đổ rác đúng giờ đúng, nơi quy định. Bởi vậy, tỷ lệ thực hiện phân loại rác thải trên địa bàn phường đạt 95%. Ông Nguyễn Nhật Quang, Bí thư chi bộ tổ dân phố số 2 phường Đồng Tâm cho biết: Tại tổ dân phố chúng tôi, kết hợp giữa công tác tuyên truyền, vận động để nhân dân trong tổ hình thành thói quen phân loại, thu gom, xử lý rác đúng giờ, đúng nơi quy định. Ban chi ủy chi bộ và Ban công tác mặt trận tổ dân phố, thống nhất trích nguồn kinh phí mua 500 thùng sơn đã qua sử dụng để về sơn thành 2 màu, màu xanh, màu vàng để phân loại rác vô cơ, rác hữu cơ, ghi rõ số nhà cấp phát cho từng hộ gia đình trong tổ... Với những cách làm hiệu quả, thiết thực, như vậy nhân dân trong tổ dân phố cũng đã tự rác thực hiện khá nghiêm túc, phân loại rác đúng cách, để rác đúng giờ, đúng nơi quy định, tạo cho cảnh quan đường phố thêm xanh, sạch đẹp hơn.

Lãnh đạo phường Nguyễn Thái Học và tổ dân phố tổ chức kiểm tra việc thực hiện phân loại rác trên tuyến đường điểm Nguyễn Thái Học

Tổ dân phố số 14 phường Nguyễn Thái Học có khá đông hộ kinh doanh, buôn bán, việc xả rác ra nơi công cộng, số rác thải sau sinh hoạt của các hộ dân khá nhiều. Từ thực trạng trên, phường Nguyễn Thái Học đã phối hợp với LĐLĐ thành phố Yên Bái lựa chọn tổ dân phố để làm mô hình điểm. Qua triển khai phương án phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn và thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải sinh hoạt sau phân loại 100% hộ gia đình dọc tuyến đường triển khai thí điểm mô hình đã có thùng rác 2 ngăn đảm bảo đúng quy chuẩn và thực hiện việc phân loại rác, thu gom rác đúng giờ, đúng nơi quy định. Bà Hoàng Thị Lục, tổ dân phố 14, phường Nguyễn Thái Học chia sẻ: Gia đình tôi đang kinh doanh dịch vụ ăn uống, trước đây khi chưa triển khai phương án phân loại rác thải tại nguồn, bản thân gia đình tôi đã thực hiện khá thường xuyên, nhưng nay tiếp tục được phường, tổ dân phố tuyên truyền, phổ biến hướng dẫn cụ thể cách phân loại rác vô cơ, rác hữu cơ, gia đình tôi chấp hành thực hiện đúng theo hướng dẫn; Bởi đây không chỉ đảm bảo cho đường phố thêm sạch đẹp, môi trường sống mà còn giúp mỗi hộ kinh doanh chúng tôi có những điểm kinh doanh buôn bán sạch đẹp, an toàn để phục vụ khách hàng tốt hơn.

Thực hiện phương án phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn và thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải sinh hoạt sau phân loại trên địa bàn, thời gian qua, thành phố Yên Bái đã tập trung tuyên truyền, phổ biến rộng rãi các văn bản chỉ đạo của Đảng, Nhà nước trong công tác bảo vệ môi trường, Luật Bảo vệ môi trường, Nghị định số 45/2022/NĐ-CP của Chính phủ ngày 07/7/2022 về quy định về xử phạt đối với hành vi vi phạm trong lĩnh vực bảo vệ môi trường đến người dân trên địa bàn. Uỷ ban MTTQ thành phố và các đoàn thể đã xây dựng mô hình điểm "Tuyến đường thu gom, phân loại rác thải tại nguồn”; tổ chức ra quân phát động chiến dịch thu gom phân loại rác thải; xây dựng mô hình ngôi nhà xanh để thu gom rác thải tái chế; tổ chức sơn kẻ vị trí để rác thải tại các hộ gia đình trên tuyến đường chính; thành lập tổ kiểm tra, giám sát, việc thực hiện phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn tại các thôn, tổ dân phố.

Bước đầu triển khai phương án trên địa bàn thành phố Yên Bái đã có những chuyển biến nhất định, nhận thức của người dân đối với việc phân loại rác thải tại nguồn; nhân dân đồng tình ủng hộ, thực hiện, góp phần hạn chế tình trạng rác thải tồn đọng gây ô nhiễm môi trường trong khu dân cư, cũng như hạn chế việc đổ rác không đúng nơi quy định.

Nhân dân phân loại rác đúng cách tạo điểm kiện để nhân viên thu gom nhanh chóng thuận tiện, góp phần bảo vệ môi trường, mỹ quan đô thị

Cũng sau một thời gian triển khai phương án tại 15/15 xã, phường, các hộ gia đình, cá nhân, tổ chức đã cơ bản chấp hành việc thực hiện phân loại rác tại nguồn, đưa đến nơi tập kết và thời gian đúng quy định. Tính đến thời điểm hiện tại, tỷ lệ thực hiện phân loại rác thải trên địa bàn thành phố đạt 83%, Tỷ lệ các hộ dân đã tiến hành phân loại rác tại nguồn đạt 95%. Chất lượng phân loại rác thải trong dân đạt 65%. Để duy trì kết quả đã đạt được, đồng thời tiếp tục đề ra các giải pháp triển khai thực hiện hiệu quả phương án, hiện các xã, phường trên địa bàn thành phố đang tập trung phối hợp với các ban ngành, đoàn thể phát triển và xây dựng các mô hình, cách làm hay, sáng tạo trong triển khai thực hiện phương án. Về nội dung này, ông Vũ Hiệp, Phó chủ tịch UBND phường Nguyễn Thái Học cho biết: Thời gian tới, bên cạnh chú trọng đẩy mạnh đa dạng các hình thức thông tin tuyên truyền, phố biến, hướng dẫn thường xuyên về việc thu gom phân loại rác thải tại nguồn, phường Nguyễn Thái Học tiếp tục chỉ đạo các ban ngành đoàn thể, cấp ủy chi bộ, các tổ dân phố trên địa bàn tăng cường theo dõi, giám sát kịp thời nhắc nhở, thậm chí phối hợp xử lý xử phạt đối với các trường hợp cố tình không thực hiện nghiêm việc phân loại rác làm ảnh hưởng đến mỹ quan đô thị và môi trường. Chúng tôi tiếp tục phối hợp chỉ đạo nhân rộng mô hình điểm "Tuyến đường thu gom, phân loại rác thải tại nguồn”; tổ chức ra quân phát động Ngày chủ Nhật xanh, Ngày thứ bảy cùng dân để thu gom phân loại rác, cũng như xử lý dứt điểm điểm đen về mất vệ sinh môi trường trên địa bàn.  

Tổ chức phương án phân loại, thu gom chất thải tại nguồn vừa mang lại lợi ích bảo vệ môi trường, vừa tiết kiệm được nguồn tài nguyên thiên nhiên, góp phần giảm nguồn rác thải ra môi trường. Tuy nhiên, do thói quen một số hộ dân chưa thực hiện phân loại và xử lý rác đúng cách; hoặc tập kết rác không đúng nơi, đúng giờ quy định, một số nhân viên thu gom rác còn thực hiện chưa nghiêm túc việc thu gom theo yêu cầu. Vì vậy, để việc triển khai phương án phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn và thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải sinh hoạt sau phân loại trên địa bàn thành phố Yên Bái thực sự lan tỏa sâu rộng trong nhân dân, giúp người dân hình thành thói quen phân loại rác tại nguồn, đổ rác đúng giờ, đúng nơi quy định, cần hơn nữa những giải pháp quyết liệt từ các cấp, ngành, địa phương trong việc tuyên truyền, vận động nâng cao ý thức người dân về bảo vệ môi trường; kiên quyết xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm trong công tác bảo vệ môi trường....

Lê Hương - Đức Hiệp (Trung tâm TT & VH thành phố Yên Bái)